De Scholvert - Ossenwaard

Plan voor herinrichting

Samen met grondeigenaren en de familie Lamers hebben wij het initiatief genomen om te kijken naar een mogelijke herinrichting van het gebied rondom boerderij De Scholvert in het zuidelijke deel van de Ossenwaard tussen Lobith en Herwen. Dit komt voort uit onze ambities en die van de huidige eigenaar van de gronden. De ambitie van K3 is om door delfstoffenwinning (klei en zand) in dit deel van de Ossenwaard de natuur en hoeveelheid water te versterken en te verbeteren, maar zeker ook de landbouw te bedienen. De familie Lamers wil hun agrarische activiteiten voort blijven zetten, op een meer natuurinclusieve, klimaatbestendige en economisch rendabele manier. Zij zien een herinrichtingsplan voor het gebied rondom De Scholvert als een mooie kans.

Versterking van de natuur

Door de herinrichting van dit deel van de Ossenwaard willen we een robuuster en gevarieerder gebied creëren waar natuur en natuurinclusieve landbouw naast elkaar kunnen bestaan. Zand- en kleiwinning zijn de drager van deze ontwikkeling. We willen dat in dit gebied water weer een belangrijke rol gaat spelen, net als vroeger het geval was. Hierdoor kunnen rietmoeras en andere flora en fauna hier een plek krijgen. Met deze ontwikkeling kunnen we ook de mogelijkheden voor extra waterberging vergroten.

Natuurontwikkeling

De landbouwgrond die omgevormd wordt tot natuur is door de grondslag en ligging niet optimaal voor landbouwkundig gebruik in te zetten. Door de omvorming van landbouw naar natuur wordt ongeveer 20 hectare aangrenzend aan het Rijnstrangengebied toegevoegd. De nadruk ligt hierbij op de ontwikkeling van (riet)moeras. Dat is in Nederland door verdroging steeds zeldzamer geworden. Met het terugbrengen van het rietmoeras streven we ernaar ook allerlei zeldzame (riet)vogels terug te laten keren in het gebied. Zoals de roerdomp, de grote karekiet en de blauwborst. In het nabijgelegen Erfkamerlingschap zijn door kleiwinning waterpartijen ontstaan en is succesvol rietmoeras ontwikkeld. Dat willen we ook in de Ossenwaard gaan doen.

Ook onderzoeken we de haalbaarheid van een alternatief inrichtingsplan, waarin we daadwerkelijk een fysieke natuurverbinding met de Rijnstrangen willen realiseren. Door juist dit gebied om te vormen kan de ‘flessenhals’ van de Rijnstrangen worden verruimd. Dit zorgt voor een verbinding tussen het zuidelijke en noordelijke Rijnstrangengebied. Deze ontwikkeling zorgt voor een landschappelijk gevarieerder en robuuster gebied.

Ruimte voor natuurinclusieve landbouw

Natuurinclusieve landbouw is een duurzame vorm van landbouw met een veerkrachtig voedsel- en ecosysteem. Hierbij kijk je hoe landbouw samen kan gaan met meer biodiversiteit, zoals bij een bloemen- en kruidenrijk grasland. Een goed landbouwgebied moet zijn kwaliteit behouden. In dit agrarische gebied blijft landbouw daarom een belangrijke rol spelen. In de plannen gaan we uit van 23,5 hectare landbouwgrond die we verlagen door met name kleiwinning. Het verlaagde maaiveld willen we door hercultivering de agrarische toepassing verbeteren. Dit is mogelijk door het terugbrengen van gebiedseigen bovengrond uit het natuurontwikkelingsgebied. Door de landbouwkundige verbetering en verbeterde hoogteligging zullen deze percelen minder gevoelig zijn voor klimaatextremen, waaronder droogte. Hiermee leveren we een bijdrage aan de mogelijkheid tot een meer natuurinclusieve transitie en toekomstbestendigheid van het hier aanwezige landbouwbedrijf.

Inrichtingsplan

Een combinatie tussen natuurontwikkeling en open water aan de oostzijde van het gebied, en goede landbouwgrond aan de westzijde waardoor ook in de toekomst de landbouw een goede plek in het gebied heeft. Dat zijn de ingrediënten voor het herinrichtingsplan.

Visualisatie: © StudentenAtelier

Ontwikkeling (riet)moeras
Verbeterde landbouwgrond
Kans voor aanpak hoogwaterproblematiek
Amfibieënpoel en (riet)moeras met ruigte
Versterken landschapspatronen (houtwallen met bijvoorbeeld meidoorns en sleedoorns)

In de brochure vind je op pagina 9 per item een toelichting. Zie het kopje 'downloads' hieronder.

Planuitwerking en vergunningsaanvraag

De Notitie Reikwijdte en Detailniveau (NRD) is één van de eerste formele stappen in het planproces. In de NRD staan de hoofdlijnen van het project zoals de achtergrond, het doel, de uit te voeren onderzoeken en hoe het planvormingsproces eruit gaat zien. Van 19 oktober tot en met 29 november 2023 heeft de NRD ter inzage gelegen bij de provincie Gelderland. Je kunt de NRD nog steeds bekijken bij het kopje 'downloads' hieronder.

De provincie Gelderland heeft de zienswijzen beantwoord in een zogenoemde reactie-nota, die is teruggekoppeld naar de indieners. In het tweede of derde kwartaal van 2025 worden het milieueffectrapport aangeboden en de vergunningsaanvraag ingediend. Parallel aan de indiening organiseren we een nieuwe inloopbijeenkomst om belangstellenden over het project en de vergunningsaanvraag te informeren.